E- Sertifikalı Uzaktan Uzmanlık Eğitimleri Üzerine İRO Görüşü

28.09.2018 tarihinde Turist Rehberleri Birliği, Anadolu Üniversitesi ile birlikte imzaladığı protokol gereği uzmanlık eğitimleri başlattığını duyurmuş, ilk programlar kapsamında da Sanat Tarihi ve Kültürel Miras Uzmanlığı e-Sertifika programları kayıtları başlatılmıştır.

İstanbul Rehberler Odası Yönetim Kurulu olarak bu konu ile ilgili bir açıklama yapmamız ve fikir belirtmemiz gerektiğini düşünmekteyiz. Zira programların hazırlanması sürecinde ne odalardan ne de eğitimci / akademisyen turist rehberlerinden konu ile ilgili hiçbir fikir alınmamış olması durumunun hicap duyulması gereken bir eylem olduğuna inanıyoruz.

Yapılmakta olan uzaktan eğitim aracılığı ile uzmanlık verme ve bunların ruhsatnameye işlenmesi sürecinin şu noktalarda mesleğe ve mesleğin geleceğine zarar verebileceği kanaatindeyiz;

• Turist rehberliği mesleği doğrudan pratiğe dayalı ve yerinde yapılan eğitim-gözlemler ile desteklenmesi gereken bir meslektir. Fakat uzaktan eğitim üzerinden düzenlenen uzmanlık programları hiçbir pratik eğitime yer vermemekte, hali hazırda Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim programlarında yer alan 3 dersten oluşturulmuş bir sistem üzerine kurulduğu gözlenmektedir. Buradan hareketle başta “uzmanlık” olarak adlandırılan artı değerin mutlak suret ile değerinin düşürüldüğü – içinin boşaltıldığı görüşündeyiz. Uygulama gezisi olmayan, öğrenci hoca ilişkisinin eksik kaldığı, yerinde görerek öğrenme ayaklarının atlandığı bir sistem ile uzmanlığın verilmesinin meslek kalitesini arttırmayacağı ortadadır.
• Turist rehberliği eğitiminin bir meslek yüksekokulunda uzaktan verilmekte olması hem bu alandaki eğitimcileri hem de turist rehberlerini son derece rahatsız eden bir gerçektir. Bu konu ile ilgili bu kadar şikayet varken Turist Rehberleri Birliği’nin de benzer bir uygulamayı uzmanlık kurslarına entegre etmesi bir tutarsızlıktır. Aynı zamanda bu konu ile ilgili tabandaki hakim görüşün tam zıttı kararın alınmış olması büyük bir hayal kırıklığıdır.
• Uzmanlık programlarına turist rehberliği bölümleri öğrencilerine de kayıt yaptırma hakkı verilmesi programların en çok tartışılması gereken kısımlarından biri olarak tarafımızca değerlendirilmektedir. Zira isteyen her öğrenci bu programlar ile uzmanlık payesi alabilecek, çalışma kartına sahip olduğunda ise uzmanlıklarını saydırabilecektir. Bu noktada eğitimin bütünsel bir süreç olduğunu hatırlatır, henüz hiçbir temeli olamayan öğrencilere sanat tarihi, kültürel miras uzmanlığı gibi alanlarda 3 adet ders aldırarak uzmanlık seviyesine çıkarılmasını son derece hatalı bulmaktayız. Bu durumun ilerleyen süreçler içerisinde pek çok uzmanlık sertifikası olmasına rağmen turist rehberi çalışma kartı alacak yeterliliği gösteremeyen öğrencileri kaçak çalışmaya yönlendireceği gibi, yaratılmaya çalışılan“Türkçe Rehberlik” algısına destek verecek nitelikte bir davranış olduğu görüşündeyiz.

İstanbul Rehberler Odası olarak turist rehberleri ve öğrencilerine yönelik yapılan ya da planlanan hiçbir eğitim programının karşısında olmadığımızın altını çizerek, gerçekleştirilecek bu eğitimlerin bir uzmanlık kursu kapsamında olmaması gerektiği, rehberlere yönelik eğitim kursları şeklinde olması gerektiğini düşünüyoruz. Mevcut sistemin devam etmesi hem “uzmanlık” kavramının değerini düşürecek hem de mesleğin geleceğine ilişkin sorunlar ortaya çıkartabilecek niteliktedir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

İRO Yönetim Kurulu